Türk hukukunda zina, evlilik birliği devam ederken eşlerden birinin, eşi dışında bir başkasıyla kendi iradesiyle cinsel ilişkide bulunması olarak tanımlanır. Bu tanım, Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 161. maddesi ile düzenlenen zina sebebiyle boşanma davası için temel teşkil eder. Zina, mutlak bir boşanma nedenidir; yani ispatlandığı takdirde hakimin boşanmaya karar vermesi zorunludur.
Zina Kapsamına Giren Eylemler Nelerdir?
Yasada “zina” kelimesinin açık bir tanımı yapılmamış olsa da, Yargıtay içtihatları ve doktrin (hukuk bilimi) bu kavramın kapsamını belirlemiştir. Temel unsur cinsel ilişki veya buna teşebbüs olsa da, Yargıtay bazı durumlarda cinsel birleşme olmasa dahi zina olgusunun varlığını kabul edebilir:
*Cinsel Birleşme: En temel ve doğrudan zina eylemi, evli bir eşin, eşi dışında bir başkasıyla tam veya kısmi cinsel birleşme yaşamasıdır. Vajinal birleşme tipik örnek olmakla birlikte, diğer cinsel eylemler de duruma göre bu kapsama girebilir.
*Cinsel Birleşmeye Teşebbüs: Cinsel ilişkinin tam olarak gerçekleşmemesi, ancak bu yönde kasıtlı ve belirgin bir teşebbüsün bulunması da zina olarak kabul edilebilir. Örneğin, bir yatakta çıplak halde yakalanmak veya cinsel ilişki kurma amacı güden fiziki yakınlaşmalar.
*Şüpheyi Güçlendiren Davranışlar ve Karineler: Yargıtay, bazı davranışların zina karinesi oluşturduğunu kabul eder. Yani, bu davranışlar tek başlarına cinsel ilişkiyi kanıtlamasa da, başka delillerle birleştiğinde zinanın varlığına işaret edebilir ve hakimde kanaat oluşturabilir:
*Karşı Cinsten Biriyle Ortak Konutta Gecelemek: Evli bir eşin, eşi dışında karşı cinsten birini evine alarak geceyi orada geçirmesi veya karşı cinsten biriyle zorunluluk olmaksızın aynı evde kalması.
*Aynı Otel Odasında Konaklama: Eşlerden birinin karşı cinsten biriyle aynı otel odasında kalması, zina için oldukça güçlü bir karinedir.
*Evlilik Dışı Doğan Çocuk: Evlilik birliği içinde eşlerden birinin, eşi dışında bir başkasından çocuk sahibi olması, zinanın kesin bir ispatıdır.
*Müstehcen Fotoğraf veya Videolar: Eşlerden birinin, eşi dışında bir başkasıyla müstehcen içerikli fotoğraf veya videolarının bulunması.
Yatakta Yakalanma: Eşlerden birinin, eşi dışında bir başkasıyla yatakta yakalanması.
Zina Kapsamına Girmeyen Ancak Sadakatsizlik Sayılabilen Eylemler
Zina ile sadakatsizlik (güven sarsıcı davranışlar) farklı hukuki kavramlardır. Zina doğrudan boşanma nedeni iken, sadakatsizlik genellikle evlilik birliğinin temelden sarsılması (TMK m. 166) sebebiyle boşanma davası açmaya yol açabilir. Aşağıdaki davranışlar, sadakatsizlik olarak değerlendirilse de doğrudan zina sayılmaz:
*Duygusal Yakınlaşma ve Flört: Karşı cinsle mesajlaşma, telefonla görüşme, duygusal yakınlık kurma, flört içerikli yazışmalar veya sosyal medya paylaşımları. Bu durumlar güven sarsıcı davranışlar olarak kabul edilse de, cinsel ilişki boyutu olmadığı sürece zina değildir.
Öpüşme, Sarılma, El Ele Tutuşma: Cinsel ilişki boyutuna varmayan fiziksel yakınlaşmalar. Bunlar da sadakatsizlik kabul edilse de, doğrudan zina sayılmaz.
*Aşıkane Davranışlar: Birlikte vakit geçirme, hediyeleşme gibi aşıkane ancak cinsel içerik barındırmayan eylemler.
*Zorunlu Sebeplerle Birlikte Kalma: İş, hastalık veya başka bir zorunluluk nedeniyle karşı cinsten biriyle aynı evde veya otelde kalınması durumunda, cinsel ilişki kanıtlanmadıkça zina kabul edilmez. Ancak bu durumun ispat külfeti ilgili eşin üzerindedir.
Zinanın İspatı Nasıl Yapılır?
Zina iddiasında bulunan eşin, bu durumu her türlü delille ispat etmesi mümkündür. Yargıtay, kesin deliller aramamakta, ancak vicdani kanaat oluşturacak güçlü emarelerin bulunmasını yeterli görmektedir. Delil olarak kullanılabilecekler şunlardır:
*Tanık Beyanları: Olayı gören veya duyan kişilerin ifadeleri.
Fotoğraf ve Video Kayıtları: Hukuka uygun yollarla elde edilmiş görsel materyaller. (Özel hayatın gizliliğini ihlal eden yasa dışı kayıtlar delil olarak kullanılamaz.)
*Mesajlaşma ve Yazışmalar: Telefon mesajları, WhatsApp, Instagram, e-posta gibi platformlardaki yazışmalar.
*Otel, Konaklama Kayıtları: Otelde birlikte kalındığını gösteren resmi belgeler.
*Banka ve Kredi Kartı Kayıtları: Ortak olmayan harcamalar veya şüpheli işlemler.
*Hastalık Raporları: Cinsel yolla bulaşan bir hastalığın varlığı (yine karine oluşturabilir).
*Telefon Aramaları ve Konuşma Dökümleri: Olağan dışı saatlerde veya sıklıkta yapılan görüşmelerin HTS (telefon trafik bilgileri) kayıtları (Mahkeme kararıyla celp edilebilir).
*Savcılık Soruşturmaları: Başka bir suç nedeniyle yürütülen bir soruşturma sırasında ortaya çıkan zina delilleri.
*Sosyal Medya Paylaşımları: Eşin sosyal medyada üçüncü bir kişiyle olan samimi paylaşımları.
Zina, Türk Medeni Kanunu’nda önemli bir boşanma nedeni olup, ispatı halinde ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, bir boşanma davasında zina iddiası varsa, süreci profesyonel bir aile avukatı takip etmek büyük önem taşır.